معرفی جامع (رزین-رنگ) پلی اورتان

در این مطلب از سری مطالب آموزشی مجله آکو به شناخت رنگ پلی اورتان و کاربردهای آن می‌پردازیم.

رنگ و رزین های پلی اورتان (polyurethane)

رنگ پلی‌اورتان یک نوع پوشش محافظ است که از سطوح مختلف در برابر خوردگی، هوازدگی، سایش و عوامل مخرب دیگر محافظت می‌کند. این رنگ دارای ویژگی‌ها و کاربردهای متنوعی است که در این مقاله به آن‌ها خواهیم پرداخت.

پلی‌اورتان چیست؟

پلی اورتان یک نوع پلیمر است که در ترکیب خود یک گروه ایزوسیانات و یک گروه هیدروکسیل دارد. این ماده هم به صورت ترموست (گرماسخت) و هم به صورت ترموپلاست (گرمانرم) ساخته می‌شود. یکی از ویژگی‌های جالب پلی‌اورتان این است که با تغییر فرمولاسیون می‌تواند به حالت براق، مات و یا شفاف دربیاید. رنگ پلی اورتان شاید از نظر ظاهری مانند سایر رنگ‌ها و پوشش‌ها (مانند اپوکسی) باشد، اما ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی دارد. کشسان بودن و میزان سختی کمتر باعث می‌شود از پلی‌اورتان درکفپوش‌های مقاوم به ضربه استفاده شود.

همچنین خاصیت کشسانی کفپوش‌های پلی اورتان باعث حفظ شکل و خواص مکانیکی در دماهای کمتر از ۱- درجه سانتی‌گراد می‌شود. مقاومت در برابر سایش، خراش و فرورفتگی از دیگر ویژگی‌های کفپوش‌های پلی اورتان است؛ به همین دلیل این کفپوش‌ها برای مکان‌های شلوغ و پرتردد مانند فرودگاه‌ها و ادارات نیز مناسب است.

پلی اورتان یک رزین مصنوعی است که به طور گسترده ای به عنوان پوشش محصولات چوبی مانند مبلمان، کفپوش، کابینت، درب و غیره استفاده می شود، پلی‌اورتان پوششی بادوام و محافظی ارائه می دهد که ظاهر چوب را بهتر و عملکرد آن را افزایش می دهد. پلی‌اورتان بسته به نوع محصول و نتیجه مطلوب می‌تواند، به روش‌های مختلفی مانند: برس زدن، اسپری کردن یا پاک کردن استفاده شود. پلی اورتان بسته به فرمولاسیون و چوب پایه نیز می‌تواند رنگ‌های مختلفی داشته باشد، در‌این مقاله به‌بررسی‌کاربرد، انواع، مزایا،‌کارایی‌و‌سازگاری با محیط‌زیست رنگ پلی اورتان در صنعت چوب خواهیم پرداخت.

انواع (Polyurethane)

رنگ پلی‌اورتان را می توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد: پایه آب و پایه روغن. هر نوع دارای ویژگی ها، مزایا و معایب خاص خود است.  همچنین رنگ پلی اورتان از نظر رنگ و ظاهر در سه نوع مات، جلا دار و براق (یا نیمه براق) موجود است.

رنگ پلی اورتان پایه آب:

  • از رزین‌ها و رنگدانه‌های محلول در آب تشکیل شده است که با آب مخلوط می شوند.
  • سریعتر از رنگ پلی‌اورتان مبتنی بر روغن خشک می شود.
  • دارای بو و VOC (ترکیبات آلی فرار) کمتری نسبت به رنگ پلی‌اورتان بر پایه روغن است.
  • تمیز کردن با آب و صابون راحت تر از رنگ پلی‌اورتان روغنی است.
  • رنگ چوب را به میزان قابل توجهی تغییر نمی دهد.
  • ظاهر خنثی یا شفاف تری نسبت به رنگ پلی‌اورتان روغنی دارد.
  • نسبت به رنگ پلی‌اورتان پایه روغنی در برابر زرد شدن در طول زمان مقاومت بیشتری دارد.
  • خاصیت غیر قابل اشتعال دارد.
  • کمترین حلال را مصرف می‌کند.

این نوع رنگ مناسب برای فضای داخلی و سطوح چوبی است.

رنگ پلی اورتان بر پایه روغن:

  • رنگ پلی‌اورتان پایه روغن دارای مقاومت بالاتر در برابر رطوبت و عوامل جوی است.

  • از رزین ها و رنگدانه های محلول در روغن تشکیل شده است که با حلال ها مخلوط می شوند.

  • کندتر از رنگ پلی اورتان پایه آب خشک می شود.

  • دارای بو و VOC بیشتری نسبت به رنگ پلی اورتان مبتنی بر آب است.

  • تمیز کردن با الکل های معدنی سخت تر از رنگ پلی‌اورتان پایه آب است.

  • رنگ چوب را کمی تیره می‌کند و به آن تن گرم کهربایی می دهد.

  • نسبت به رنگ پلی‌اورتان پایه آب، ظاهری براق و غنی‌تر دارد.

  • در برابر گرما و آب نسبت به رنگ پلی‌اورتان پایه آب مقاومت بیشتری دارد.

این نوع رنگ مناسب برای فضای باز و سطوح فلزی است.

انتخاب بین رنگ پلی‌اورتان پایه آب و روغن به عوامل مختلفی بستگی دارد، مانند:

  • نوع چوب: برخی از چوب‌ها ممکن است به رنگ پلی‌اورتان پایه آب یا روغن واکنش متفاوتی نشان دهند. به عنوان مثال، چوب کاج ممکن است با رنگ پلی اورتان مبتنی بر روغن به زرد تبدیل شود.

  • اثر مورد نظر: دستیابی به برخی از اثرات با رنگ پلی‌اورتان مبتنی بر آب یا روغن آسان‌تر است. به عنوان مثال، روکش های فلزی ممکن است برای رنگ پلی‌اورتان مبتنی بر آب مناسب‌تر باشند.

  • روش‌کاربرد: برخی از روش‌ها ممکن است با رنگ پلی‌اورتان پایه آب یا روغن سازگارتر باشند. به عنوان مثال، اسپری کردن ممکن است برای رنگ پلی اورتان مبتنی بر آب راحت تر باشد.

  • نگرانی‌های زیست محیطی و بهداشتی: برخی از نگرانی‌ها ممکن است بیشتر مربوط به رنگ پلی اورتان مبتنی بر آب یا روغن باشد. به عنوان مثال، رنگ پلی‌اورتان پایه آب ممکن است سازگارتر با محیط زیست و ایمن‌تر از رنگ پلی‌اورتان پایه روغن باشد.

Polyurethane-color

مطالب مرتبط: همه چیز درباره‌ی پلای‌وود (plywood)

مزایا پلی‌اورتان

رنگ پلی‌اورتان مزایای زیادی برای صنایع چوب دارد، ویژگی‌های رنگ پلی‌اورتان بستگی به ترکیبات و فرمولاسیون آن دارد برخی از ویژگی‌های کلی رنگ پلی اورتان عبارت‌اند از:

  • مقاومت بالا در برابر سایش، خراش، ضربه، فرورفتگی و پوست پرتغالی شدن

  • خاصیت غیر قابل اشتعال (برای نوع پایه آب)

  • مقاومت بالا در برابر نور خورشید، گچی شدن، تغییر رنگ و پیر شدن

  • مقاومت بالا در برابر آب، رطوبت، اسید، باز، روغن، املاح و مواد شیمیایی (محافظت قوی و طولانی مدت برای محصولات چوبی، افزایش طول عمر و کاهش هزینه های نگهداری را فراهم می کند.)

  • ظاهر زیبا و درخشان با رنگ‌های مختلف، زیبایی و ارزش محصولات چوبی را افزایش می دهد و آنها را برای مشتریان جذاب تر و جذاب تر می کند.

  • خاصیت کشسانی و نرمی مناسب برای جذب صدا و ارتعاش (طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها و جلوه‌ها را ارائه می دهد که به خلاقیت و سفارشی‌سازی بیشتر در طراحی چوب اجازه می دهد.)

  • خشک شدن سریع و استفاده راحت (استفاده از آن آسان است و به حداقل آمادگی و تجهیزات نیاز دارد.)

سازگار با محیط زیست

  • رنگ پلی اورتان یک پوشش سازگار با محیط زیست برای صنعت چوب است، این رنگ نیاز به جایگزینی یا دفع چوب، صرفه جویی در منابع طبیعی و کاهش ضایعات را کاهش می دهد. همچنین نسبت به سایر پوشش ها، مانند لاک، VOC کمتری منتشر می کند و آلودگی هوا و خطرات سلامتی را کاهش می دهد.

  • پلی‌اورتان حاوی مواد مضر کمتری مانند فرمالدئید یا سرب است که باعث کاهش آلودگی خاک و آب و خطرات سلامتی می شود. با پیروی از دستورالعمل ها و مقررات مناسب، می توان آن را بازیافت یا با خیال راحت دور انداخت.

بهره‌وری پلی‌اورتان

رنگ پلی‌اورتان یک پوشش کارآمد برای صنایع چوب است؛ (شرکت آکو می‌تواند به بهترین نحو و البته محصول عالی در اختیار مصرف کننده‌گان این حوزه قرار دهد):

  • محتوای جامد بالایی دارد، به این معنی که سطح بیشتری را با مواد کمتری پوشش می دهد.

  • دارای زمان خشک شدن سریع است، به این معنی که زمان انتظار بین لایه ها و زمان پخت را قبل از استفاده کاهش می دهد.

  • چسبندگی خوبی دارد یعنی به‌خوبی با سطح چوب می‌چسبد و به راحتی پوسته نمی شود و ترک نمی‌خورد.

  • مقاومت خوبی دارد، به این معنی که در برابر انواع تنش های محیطی و مکانیکی مانند گرما، آب، نور خورشید، سایش و مواد شیمیایی مقاومت می کند.

کاربرد پلی‌اورتان

کاربردهای رنگ پلی‌اورتان بسیار گسترده و متنوع است. این رنگ به‌عنوان لایه نهایی و محافظ روی سطوح مختلف استفاده می‌شود.

  • سطوح چوبی مانند کابینت‌ها، مبلمان، درب‌ها، پارکت‌ها و …

  • سطوح سنگ و بتن مانند کف‌ساب‌ها، دکوراسیون‌ها، دستگیره‌ها و …

  • سطوح پلاستیک و فایبر گلاس مانند قایق‌ها، موتورها، محصولات ورزشی و...

نحوه استفاده پلی‌اورتان

برای استفاده از رنگ پلی اورتان، باید چند نکته را رعایت کرد. اول از همه، باید سطح مورد نظر را از هر گونه آلودگی، خوردگی، رطوبت و چربی پاک کرد. سپس باید یک لایه آستر مناسب بر روی سطح اعمال کرد تا بهبود چسبندگی و پوشش دهی رنگ بدهد. بعد از خشک شدن آستر، می‌توان رنگ پلی اورتان را با استفاده از غلطک، قلم مو، پاشش فشار قوی یا الکترواستاتیک روی سطح پخش کرد. بسته به نوع رنگ، ممکن است نیاز به تخفیف با حلال خاص باشد. همچنین باید نسبت صحیح بین رزین و سخت‌کننده را رعایت کرد و قبل از استفاده آن‌ها را به خوبی هم زد.

نحوه نگهداری پلی‌اورتان 

رنگ پلی اورتان باید در ظروف بسته و پلمپ، دور از آتش، جریان برق قوی، حرارت و مواد محترقه نگهداری شود. (بخصوص نوع روغنی آن) به دلیل ترکیبات واکنش زا، از تماس با چشم و پوست جلوگیری کرد و در صورت بروز هر گونه حادثه، سریعاً به پزشک مراجعه کرد. رنگ پلی اورتان را نباید در معرض نور مستقیم خورشید یا دمای بالای ۲۵ درجه سانتی گراد قرار داد. رطوبت نسبی هوا نباید بیش از ۶۰ درصد باشد. عمر مفید رنگ پلی اورتان حدود یک سال است. پس از باز شدن ظرف، باید در کمترین زمان ممکن از رنگ استفاده کرد و در صورت عدم استفاده، ظرف را به خوبی بست.

نحوه ساخت پلی ‌اورتان

رنگ پلی اورتان از دو جزء اصلی تشکیل می‌شود: رزین پلی‌اورتان و سخت‌کننده. رزین پلی‌اورتان یک ماده پلیمری است که دارای گروه‌های هیدروکسیل است. سخت‌کننده یک ماده شیمیایی است که دارای گروه‌های ایزوسیانات است. وقتی این دو جزء با هم مخلوط می‌شوند، یک واکنش شیمیایی رخ می‌دهد که باعث اتصال زنجیره‌های پلیمری به هم و تشکیل یک شبکه سخت و مقاوم می‌شود. این واکنش به نام پلیمر شدن با افزایش حرارت (پلیمر شدن حرارتی) یا با عبور زمان (پلیمر شدن زمان وابسته) کامل می‌شود. برای تنظیم سرعت واکنش و خواص رنگ، معمولاً از کاتالیزورها، تثبیت کننده‌ها، رنگدانه‌ها، حلال‌ها و افزودنی‌های دیگر استفاده می‌شود.


نحوه سفارش رنگ پلی‌اورتان

جهت سفارش و کسب اطلاعات بیشتر با همکاران و کارشناسان ما در بخش فروش شرکت آکو در تماس باشید،

09362003346 - 021-88522694 | 021-88516984


سوالات متداول

پلی اورتان یک نوع پلیمر است که در ترکیب خود یک گروه ایزوسیانات و یک گروه هیدروکسیل دارد. این ماده هم به صورت ترموست (گرماسخت) و هم به صورت ترموپلاست (گرمانرم) ساخته می‌شود.

رنگ پلی اورتان پایه آب،رنگ پلی اورتان بر پایه روغن.

سطوح چوبی مانند کابینت‌ها، مبلمان، درب‌ها، پارکت‌ها و سطوح سنگ و بتن مانند کف‌ساب‌ها، دکوراسیون‌ها، دستگیره‌ها و سطوح پلاستیک و فایبر گلاس مانند قایق‌ها، موتورها، محصولات ورزشی

نویسنده مطلب
Avatar of Athour
الهه ایزانلو

نویسنده آکو

نظرات کاربران

تا کنون نظری ثبت نشده است

مطالب مرتبط

خبری
27 آبان

مزایا و معایب استفاده از پی وی سی (PVC) در دکوراسیون داخلی

خبری
27 آبان

مزایا و معایب استفاده از پی وی سی (PVC) در دکوراسیون داخلی

خبری
20 اسفند

بررسی تمایزات تخته چند‌لایه قالبی در مقابل تخته چندلایه داخلی

آموزشی
27 آبان

پلای‌وود چیست و چه کاربردی‌هایی دارد؟